14 listopada 2022 roku to data premiery najnowszej publikacji wydanej przez Fundację Nobiscum – książki “Rachmonim bnei rachmonim. Płoccy Żydzi, dobroczynność i filantropia” autorstwa Gabrieli Nowak-Dąbrowskiej. Licząca 340 stron publikacja stanowi prezentację wybranych inicjatyw podejmowanych przez płockich Żydów od XIX wieku do czasów powojennych, a […]
Fiszel Gerszon Nordenberg urodził się 1 listopada 1895 roku, w rodzinie kupca Daniela Dawida Nordenberga i Hindy Michli Fliderblum, w domu pod numerem 41 przy dawnej ulicy Szerokiej. Swojego dziadka wspomina Neil Bass: 5 sierpnia 1917 roku, po włączeniu się Stanów Zjednoczonych do I wojny […]
Wystawa online “Rachmonim bnei rachmonim. Płoccy Żydzi, dobroczynność i filantropia” jest już dostępna:
https://jewishplock.eu/rachmonim-bnei-rachmonim/
Organizator wystawy:
Partnerem wystawy jest Archiwum Państwowe w Płocku.
Wystawa została wpisana w program Europejskich Dni Kultury Żydowskiej:
https://jewisheritage.org/event/rachmonim-bnei-rachmonim-the-charity-and-philanthropy-of-plock-jews
Znany przedwojenny aktor kabaretowy, monologista, parodysta, autor tekstów piosenek i skeczy oraz piosenkarz, urodził się w 1904 roku w Płocku jako Wolf Nożyca w rodzinie kupca Icka i Tauby Ruchli z domu Frydman. Nożycowie mieszkali przy Starym Rynku, w kamienicy pod numerem 21 (ostatnim znanym przedwojennym […]
Fundacja Nobiscum zaprasza na premierę drugiej edycji przewodnika „Śladami płockich Żydów” autorstwa Gabrieli Nowak-Dąbrowskiej, który dostępny będzie od 28 sierpnia dzięki dofinansowaniu Miasta Płock. Pierwsze wydanie przewodnika „Śladami płockich Żydów” ukazało się w 2019 roku, również dzięki dofinansowaniu Miasta Płocka. Liczący 500 sztuk nakład wyczerpał […]
2 sierpnia 2022 r. przypada 79. rocznica wybuchu powstania w Treblince.
Marian Płatkiewicz wspominał:
“Płocczanie byli filarem w powstaniu. Motek Perelgryc, płocczanin, mechanik rowerowy. Pracował w Treblince jako blacharz i mechanik rowerowy. On i kolega Łyk z Nowego Dworu oraz Budnik z bratem, podrobili klucz do niemieckiego magazynu z bronią za pomocą odcisków chlebem. Treblinka liczyła prawie tysiąc więźniów, a nie było nikogo, ażeby ochotniczo wszedł do magazynu broni, by wydać broń. Wówczas zgłosili się ochotniczo Chaskiel Rozenberg i syn Szmul Rozenberg. Wpuszczono ich do arsenału z bronią i oni wydawali przez kraty niemieckie automaty i granaty dla powstańców. Chaskiel Rozenberg był dowódcą swojej grupy drzewnej. Tak samo w konspiracji był jednym z organizatorów powstania w Treblince. Padł w czasie walk. Syn jego Szmulek padł w lesie w czasie oblężenia lasu przez Niemców, od zewnątrz obozu, obok Treblinki. Rozenbergowie to rodowici płocczanie. W grupie monterów dowódcą był mały Rudek Lubraniecki. Lubraniecki, zwany w Treblince “Mały Rudek” padł w czasie walk u siebie w garażu w tunelu. Rudek i Czech Rudolf zrobili wielki popłoch u SS-manów, wysadzając w powietrze cysternę z benzyną oraz zapasy ropy, jakie magazyny miały w Treblince. Ber Gutman, stolarz, płocczanin, pracował ze mną w “Kartoffelkommando”. Burzyliśmy niemiecki “Verwaltung” w czasie powstania. Kryszek, młodociany chłopiec, płocczanin, należał do sekcji podpalenia odzieży po naszych braciach i siostrach w Treblince. Padł w obozie w czasie walk”.
Na fotografii powyżej, od lewej do prawej: Motek Perelgryc, Marian Płatkiewicz i Rudek Lubraniecki.
Niech ich pamięć będzie błogosławieństwem!
W związku z tegorocznymi Europejskimi Dniami Kultury Żydowskiej, Fundacja Nobiscum zaprasza na wystawę online zatytułowaną “Rachmonim bnei rachmonim. Płoccy Żydzi, dobroczynność i filantropia”. Wystawa w języku polskim i angielskim dostępna będzie poprzez stronę JewishPlock.eu od 4 września 2022 r. Społecznikostwo płocczan ma długą tradycję. Ważną […]
Kamienica w stylu renesansowym przy ulicy Kolegialnej 9 została wzniesiona w latach 1885-1886 przez Annę z Heymanów Flatau (1838-1898) i jej męża Ludwika (1829-1890) – kupca zbożowego, przemysłowca i właściciela kantoru bankierskiego. Zarówno Anna, jak i Ludwik byli znanymi w Płocku filantropami m.in. fundatorami budynku […]
Cyrla (Czesława) Graubart urodziła się 29 marca 1894 roku, jako córka Szoela i Sury Marii z domu Fabjan małżonków Bruzdów. W 1911 roku ukończyła 7-klasowe gimnazjum rządowe w Warszawie. W grudniu tego roku po złożeniu egzaminu zawodowego otrzymała świadectwo “domowej nauczycielki”. W styczniu 1913 roku, po złożeniu egzaminu z języka łacińskiego, otrzymała zezwolenie na odbycie praktyki w aptece. We wrześniu 1913 roku wyjechała do Berlina, gdzie studiowała język niemiecki i uczęszczała do szkoły handlowej. W latach 1915 i 1916 pracowała w charakterze nauczycielki w Progimnazjum Filologicznym w Rypinie. W listopadzie 1919 roku otrzymała posadę nauczycielki szkoły powszechnej w Płocku. Aż do wybuchu II wojny światowej była związana zawodowo ze szkołą powszechną nr 8 dla dzieci żydowskich.
Jej mężem był Natan Graubart (ur. 1886) – kupiec, właściciel składu nasion, bankier. Cyrla Graubart miała dwóch synów – Saula Jehoszuę (urodzony 14 stycznia 1927 roku) i Aleksandra (urodzony 24 marca 1930 roku). Wychowywała też dwie córki Natana Graubarta z pierwszego małżeństwa – Jadwigę (urodzoną 23 września 1918 roku) i Zofię (urodzona 16 grudnia 1919 roku).
13 maja 1886 roku urodził się w Płocku Natan Graubart – przewodniczący komitetu szkoły religijnej Talmud-Tora, kupiec, właściciel składu nasion oraz prezes Banku Pożyczkowego Spółdzielczego w Płocku z o. o. z siedzibą przy Tumskiej 9. Natan Graubart pełnił także funkcję skarbnika oddziału Towarzystwa Popierania Pracy […]
