Józef Kwiatek urodził się 22 stycznia 1874 roku w Płocku, w wielodzietnej rodzinie żydowskiej. Jego ojciec Fiszel, syn Efroima Kwiatka (1792-1875) i Sury z Kaganów, handlował towarami kolonialnymi. Matką Józefa była Hinda z Prussaków. Józef miał sześcioro rodzeństwa – braci Symchę (ur. 1876), Efroima (ur. […]
W 1816 roku w Kutnie zostało zawarte małżeństwo między Mordką Lindemanem (Lindermanem) (ur. ok. 1791 roku), synem handlarza Berka i Blumy (córka Chaima), oraz Perel Fux (ur. ok. 1792 roku), córką piekarza Szyi i Małki (córka Jonasza). W 1817 roku urodził się ich syn Chaim, […]
Jedną z rodzin związanych z dawną ulicą Szeroką (obecnie Józefa Kwiatka) była rodzina Berlinerów. Beniamin Berliner urodził się w 1829 roku w Płocku, jako syn Hersza i Marii. Z zawodu był krawcem (podobnie jak jego rodzice). W 1851 roku ożenił się z Krajndlą Topaz (ur. 1832 rok), córką Beniamina i Jeres. Beniamin i Krajndla Berliner mieli 6 dzieci: synów Szulima (ur. 1857), Majera (ur. 1866) i Icka Jankefa (ur. 1868 rok) oraz córki Symchę (ur. 1861), Surę (ur. 1872 rok) i Maszę (ur. 1874 rok). Berlinerowie mieszkali w kamienicy przy ulicy Szerokiej pod numerem 36, w domu Hersza Szlezyngiera. Symcha Berliner wyszła za mąż za pochodzącego z Kalisza Abrama Izaaka Klejna (ok. 1857-1887), syna Lejby i Frajdy. Ich syn Izrael urodził się w 1886 roku. Na początku lat 90. XIX wieku rodzina Berlinerów wyemigrowała do Anglii. Po śmierci Abrama Izaaka Symcha ponownie wyszła za mąż za pochodzącego z Płocka Abrahama Fassa, który był z zawodu tragarzem. Rodzina mieszkała w Liverpoolu. Symcha Berliner zmarła w 1925 roku. Izrael Klejn (Cyril Keene) ożenił się z Miriam Blumenthal (1885-1963). Zmarł w Reading, Berkshire, 4 stycznia 1942 roku.
Zdjęcia prezentujemy dzięki uprzejmości Sue Easter. Dziękujemy!
Od 19 września w Galerii P w Urzędzie Miasta Płocka dostępna będzie wystawa planszowa Józef Kwiatek i jego ulica, którą Fundacja Nobiscum zrealizowała w związku z przypadającą w tym roku 145. rocznicą urodzin Józefa Kwiatka (1874-1910). Wystawa została przygotowana w oparciu o materiały źródłowe dostępne […]
Inicjatywa Wielokulturowy Gostynin i Miejskie Centrum Kultury w Gostyninie zapraszają na tegoroczną edycję Europejskich Dni Dziedzictwa, która z pewnością będzie interesująca dla wszystkich, którym bliska jest historia zamieszkujących niegdyś miasto Żydów. My szczególnie polecamy spacer śladami Wielokulturowego Gostynina prowadzony przez Piotra Syskę. EDD, czyli Europejskie […]
II wojna światowa przyniosła zagładę płockich Żydów. W lutym i marcu 1941 roku okupanci hitlerowscy deportowali do niemieckich obozów koncentracyjnych około 10 tys. Żydów z Płocka i pobliskich miejscowości. Z około 9 tys. osób pochodzenia żydowskiego mieszkających przed wybuchem wojny w Płocku, ocalała zaledwie garstka.
Mówiąc o tych mrocznych czasach posługujemy się liczbami, często zapominając, że stoją za nimi konkretni ludzie. Mężczyźni, kobiety i dzieci.
Co jakiś czas w przestrzeni publicznej wyrastają ważne, potrzebne i mądre projekty, które stanowią dla nas motywację do podejmowania nowych wyzwań. Zainspirowani inicjatywą Dariusza Popieli “Ludzie, nie liczby” oraz przedsięwzięciem Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN” – “Lublin. 43 tysiące” będziemy realizować projekt:
Pamięć. Płock 1939
Celem realizowanej przez Fundację Nobiscum inicjatywy będzie imienne upamiętnienie wszystkich mieszkańców miasta Płocka żydowskiego pochodzenia, którzy zginęli w Holokauście. Na podstawie dokumentów archiwalnych z okresu II wojny światowej opracujemy informacje dotyczące wszystkich Żydów mieszkających w Płocku, wraz z danymi dotyczącymi adresu zamieszkania i daty urodzenia, które będą dostępne na stronie JewishPlock.eu.
Mamy nadzieję, że już 1 marca przyszłego roku, w rocznicę ostatniej deportacji płockich Żydów do obozu w Działdowie, będziemy mogli przedstawić Wam efekty naszej kwerendy archiwalnej.
Niebawem poinformujemy też o kolejnej inicjatywie w ramach projektu “Pamięć. Płock 1939”, jaką chcemy zrealizować.
W 1841 roku nieruchomość o numerze hipotecznym 37 przy ulicy Grodzkiej nabył od Anny z Zawidzkich Kłobuszewskiej i Teofili z Kłobuszewskich Białkowskiej Samuel Majeran. W latach 1841-1842 Majeran wystawił na placu murowaną kamienicę. Od 1873 roku właścicielem nieruchomości był pochodzący z Lipna kupiec Lewin Zeman […]
Mój dziadek Izydor Wajcman (ur. 1867), pochodził z wielodzietnej rodziny żydowskiej związanej z Wyszogrodem. Był synem Szmula Jochima (1841-1892), syna Zelika Lewka (ur. 1794) i Ryfki z domu Eben (ur. 1796), oraz Estery Sury z Albertów (1837-1901), córki Mośka Alberta (ur. 1805) i Dwojry z […]
18 sierpnia 1920 roku wojska bolszewickie zaatakowały Płock. Do 19 sierpnia ludność cywilna miasta, w tym kobiety i dzieci, bohatersko broniła się na barykadach wraz z wojskiem, uniemożliwiając żołnierzom bolszewickiej Rosji zdobycie przyczółka mostu i przekroczenie Wisły.
W obliczu niebezpieczeństwa bolszewickiego nie pozostali bierni płoccy Żydzi. Już około 10 lipca zarząd gminy żydowskiej podjął uchwałę następującej treści: „Jak jeden mąż, dzieci jednej ziemi stanąć musimy w obronie kraju. Kto silny i zdrowy, niech stanie do walki z wrogiem, kto do broni niezdolny, niech z pracy społecznej złoży ofiarę na ołtarzu ojczyzny”.
Gmina żydowska utworzyła komitet, który działał w sekcji werbunkowej, pomocy dla żołnierzy i zajmującej się prowadzeniem szpitala dla rannych. Ideę obrony kraju podjęła młodzież żydowska z Żydowskiego Koedukacyjnego Gimnazjum Humanistycznego. Wsparcia płocczanom udzielili także lokalni fabrykanci żydowskiego pochodzenia – Izydor Sarna i Maurycy Margulies.
Źródło: G. Gołębiewski, Obrona Płocka przed wojskami bolszewickimi 18-19 sierpnia 1920 r., Płock 2015
Na tablicy upamiętniającej poległych w obronie Płocka w sierpniu 1920 roku na budynku Odwachu (ulica Tumska 4) odnaleźć można nazwiska płockich Żydów: Izaaka Assante, Chaima Hammera, Abrama Narwy, Bera Nordenberga, Chaima Ogmana, Uszera Rotenberga i Dawida Szenwica.
Hechaluc rozpoczął swoją działalność w Płocku w 1923 roku. Jego założycielami byli A. Kowalski, F. Fliderblum i M. Kenigsberg, w zarządzie organizacji znaleźli się także Szymon Margulin, Mojżesz Zander i A. Lejbgot. Celem organizacji była emigracja jej członków do Eretz Israel. Pomimo iż ortodoksyjne środowiska […]
