Rodzina Zylber – Nisson
Rodzina Zylber pochodziła ze wsi Turza Wielka (powiat płocki, gmina Brudzeń Duży). Prawdopodobnie brak perspektyw skłonił ojca rodziny – Chaima Zylbera (ur. 1871), który pracował we wsi jako robotnik, do przeniesienia się na początku lat 20. XX wieku do oddalonego o 25 kilometrów Płocka. Tu Chaim Zylber szybko stał się właścicielem sklepu bławatnego zlokalizowanego przy ulicy Tumskiej 13, w kamienicy należącej do Moryca Marguliesa.
Wraz z żoną Miriam z domu Strykowską (ur. 1872 rok) mieli ośmioro dzieci – czterech synów: Mońka, Natana (Nusena), Szymona i Leona (zmarł w 1935 roku) oraz córki Zosię, Chanę (obie zmarły w młodym wieku, kiedy rodzina mieszkała jeszcze na wsi), Pessę Jochewet (Polę) oraz Helę (zmarła w 1938 roku). Zylberowie mieszkali początkowo przy ulicy Szerokiej (obecnie Józefa Kwiatka), następnie w kamienicy przy ulicy Grodzkiej pod numerem 9. Natan, Szymon i Leon Zylberowie służyli w Wojsku Polskim.
Pola Zylber (ur. 1904) wyszła za mąż za mieszkańca Mławy – Abrahama Nissona, który z zawodu był szewcem. W Mławie urodziły się ich córki – Zosia i Mania. Po dwóch latach Pola z córkami przeniosła się do Płocka. Zosia i Mania uczęszczały do Publicznej Szkoły Powszechnej nr 8, której kierowniczką była Masza (Maria) Bromberger (jej biogram dostępny jest pod tym linkiem).
W roku 1939 rodzina uciekła z Płocka przed zbliżającymi się Niemcami. W Płocku pozostała tylko Miriam Zylber, do której dołączył jakiś czas później jej syn Natan. Oboje trafili do getta w Warszawie. Zostali zamordowani w Treblince.
Okres II wojny światowej Pola z córkami i Abramem Nissonem przeżyli na Wschodzie. W 1942 roku w Uzbekistanie urodziła się siostra Zosi i Mani – Chana.
Po wojnie Zylberowie powrócili do Płocka. Tu Zosia Nisson przez jakiś czas uczęszczała do Państwowego Gimnazjum Żeńskiego im. hetmanowej Reginy Żółkiewskiej. W 1948 roku wyjechała do Izraela. Jej rodzice wyemigrowali z Polski na początku lat 50. XX wieku.
Fotografie ze zbiorów prywatnych Hedvy Segal i Chany Merenstein. Dziękujemy!
Rodzina Zylber – Nisson przed wybuchem II wojny światowej
Rodzina Zylber – Nisson po 1945 roku
Społeczność żydowska w Płocku po II wojnie światowej