Niepozorny parterowy domek u wylotu ulicy Sienkiewicza, pod numerem 64. Z każdym dniem popada w coraz większą ruinę. Na pierwszy rzut oka nie wyróżnia się niczym szczególnym, choć jego historia i historia jego mieszkańców jest wyjątkowa. Dziś intensywnie myślę o tym miejscu i ludziach, którzy […]
Beniamin Lejb Sztucki – ostatni Żyd, który do końca mieszkał w Płocku. Beniamin Lejb Sztucki urodził się 13 stycznia 1903 roku, w rodzinie kupca Moszka i Gitli z domu Niedźwiedź. Ze względu na wadę słuchu, nie pracował zawodowo i pozostawał na utrzymaniu swojego ojca. Jego […]
🇵🇱 W 2023 roku przypada 80. rocznica buntu więźniów niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady Treblinka II. W związku z tą rocznicą i dzięki wsparciu finansowemu Miasta Płock Fundacja Nobiscum zrealizuje projekt filmowy zatytułowany „Ostatnia droga życia. Płocczanie w Powstaniu w Treblince”.
Celem naszej produkcji będzie przybliżenie postaci Żydów z Płocka, którzy byli uczestnikami powstania: Mariana Płatkiewicza, Motela Perelgryca, Rudka Lubranieckiego oraz Chaskiela Rozenberga. ✡️
W filmie gościnnie wystąpią m.in. przedstawiciele Fundacji Pamięć Treblinki, która gromadzi oraz upowszechnia wiedzę o obozie, zbiera istniejące relacje świadków i ocalałych oraz publikuje imiona i nazwiska osób, które zginęły w Treblince. Ewa Teleżyńska-Sawicka i Paweł Sawicki podczas niedawnego spotkania z nami powiedzieli m.in.
“Według tradycji żydowskiej człowiek umiera trzy razy: pierwszy raz – gdy umiera fizycznie, drugi raz – na pogrzebie. Trzecia śmierć następuje wtedy, gdy już nikt z żywych nie wypowiada jego imienia…”
Na zdjęciu jeden z bohaterów naszego projektu – Motel Perelgryc, Płock lata 30. XX wieku (fotografia ze zbiorów prywatnych Guya Shapiro)
Monika Niedźwiecka i jej uczniowie z Zespółu Szkół Ekonomiczno – Kupieckich w Płocku co roku biorą udział w Akcji Żonkile. Również w 80. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim stworzyli gazetkę poświęconą kobietom – powstankom z getta i heroizmowi ich codziennego życia, a także wykonali […]
🇵🇱 Latem tego roku, dzięki dofinansowaniu Miasta Płocka, Fundacja Nobiscum zrealizuje projekt skierowany do płockich seniorów zatytułowany “Achawa. Cykl warsztatów i spotkań z historią i kulturą płockich Żydów”. ✡️ W ramach cyklu odbędą się warsztaty plastyczne inspirowane twórczością Fiszela Zylberberga (1909-1942) oraz braci Feliksa (1921-2016) […]
Zapraszamy Was serdecznie do zapoznania się z grą miejską “Śladami płockich Żydów”, przygotowaną przez uczniów Szkoły Podstawowej nr 11 im. Bolesława Chrobrego w Płocku – Piotra Grzegorka i Bartosza Chęcińskiego, biorących udział w projekcie edukacyjnym pt. “Zginąć, ale z honorem (Krystyna Budnicka). Bohaterska walka zbrojna żydowskich organizacji bojowych z Niemcami z perspektywy 80 lat – o ludzki, społeczny i narodowy honor oraz godność, na przykładzie powstania w getcie warszawskim”. Opiekunką projektu jest pani Iwona Zaremba. Celem gry jest m.in. poznanie historii płockich Żydów oraz miejsc z nimi związanych, a także zainteresowanie uczestników historią getta warszawskiego.
Gra do pobrania w formacie PDF dostępna jest tutaj (link):
22 marca przypada 125. rocznica urodzin Beniamina Perelmutera (1898-1952) Beniamin (Beniamin Lejb) Perelmuter urodził się 22 marca 1898 roku jako syn pochodzącego z Łucka (gubernia wołyńska) kupca Majera i Liwci z Konów. Przyszedł na świat w domu spadkobierców Hersza Domba pod numerem 31 przy ulicy […]
JewishPlock.eu wkracza w swój piąty rok działalności! Albumy rodzinne, biogramy, informacje na temat miejsc związanych ze społecznością żydowską miasta Płocka – materiały te na bieżąco opracowujemy i uzupełniamy, a treściom publikowanym na stronie towarzyszą często rozległe badania historyczne i kwerendy. Znajdziecie też tam filmy, wystawy […]
W 1998 roku miasto Płock nabyło od Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie budynek dawnej bożnicy przy ulicy Józefa Kwiatka 7. Miasto planowało umieszczenie w budynku małego muzeum poświęconego płockim Żydom, ale również oddanie tej przestrzeni Płockiej Galerii Sztuki. Na początku 1999 roku ówczesna dyrektor PGS – Bożena Śliwińska, obejrzała zrujnowany i opuszczony budynek przy ulicy Kwiatka. Przestronna i wysoka sala bożnicy, po zaadaptowaniu do działalności wystawienniczej, dawała perspektywę prezentowania wystaw, których do tej pory w Płocku nie można było organizować – wystaw współczesnej, przestrzennej tkaniny, rzeźby czy monumentalnego malarstwa. Dawała również możliwość organizowania wystaw monograficznych artystów o wielkim dorobku twórczym, wystaw problemowych i zbiorowych, a także ogólnopolskich i międzynarodowych imprez plastycznych.
Rada Miasta Płocka uchwałą nr 752/XXXVI/01 z dnia 23 stycznia 2001 roku przeznaczyła budynek bożnicy przy ulicy Kwiatka 7 na przyszłą siedzibę Płockiej Galerii Sztuki. W tym samym roku została przeprowadzona ekspertyza techniczna obiektu i badania historyczno-naukowe jako materiały pomocnicze do projektu. W grudniu został rozstrzygnięty przetarg na wykonawcę, którym został MAPRO. W 2002 roku przyszła siedziba Płockiej Galerii Sztuki została ujęta w planie inwestycyjnym miasta. W tym samym czasie trwały prace projektowe. Ustalono, że inwestorem prac budowlanych będzie Urząd Miasta Płocka. Koncepcja przeniesienia siedziby Płockiej Galerii Sztuki do budynku dawnej bożnicy została jednak ostatecznie odrzucona przez ówczesnego prezydenta Mirosława Milewskiego, który swą decyzję argumentował tym, że miasta nie stać na zainwestowanie w nową galerię. Bożnica przy ulicy Kwiatka została wystawiona przez miasto na sprzedaż.
W 2005 roku powstało Stowarzyszenie Synagoga Płocka, które skupiało ludzi kultury oraz przedsiębiorców – osób niezwiązanych z polityką. Grupa społeczników postanowiła nabyć budynek przy ulicy Kwiatka 7, odremontować go i powołać do życia Muzeum Żydów Mazowieckich. Stowarzyszenie przygotowało projekt renowacji, pozyskało wsparcie sponsorów i zdobyło dofinansowanie z Unii Europejskiej (7,7 mln zł z całkowitego kosztu inwestycji 9 mln zł).
Dzięki zaangażowaniu i pracy m.in. Romana Góralskiego, Jerzego Janiaka, Konrada Jaskóły, Hanny Witt-Paszty, ks. prof. Ireneusza Mroczkowskiego, prof. Janusza Zielińskiego, prof. Bogdana Grzelońskiego, Zofii Celińskiej, Anny i Wiktora Bramskich oraz Marka Mokrowieckiego, 14 marca 2013 roku rozpoczęło swoją działalność Muzeum Żydów Mazowieckich (placówka jest oddziałem Muzeum Mazowieckiego w Płocku zaś jej działalność finansowana jest ze środków Miasta Płock oraz Samorządu Województwa Mazowieckiego).
W ten sposób spełniło się marzenie Izraela Gerszona Bursztyna – prezesa zarządu Komitetu Żydowskiego w Płocku, który po II wojnie światowej podejmował bezskuteczne próby utworzenia z ocalałego budynku Wielkiej Synagogi (dziś już nieistniejącej) pomnika-mauzoleum.
O historii bożnicy przy Kwiatka 7 przeczytacie także tu (link).
Na początku sierpnia 2022 roku zwróciliśmy się z pismem do Przewodniczącego Rady Miasta Płocka pana Artura Jaroszewskiego w sprawie upamiętnienia trzech płocczan żydowskiego pochodzenia – Symchy Gutermana, Edwarda Flataua i Nachuma Sokołowa, przy nadawaniu nazw nowo tworzonym ulicom miasta Płocka. Treść naszego pisma brzmiała: Szanowny […]
