Płoccy Żydzi podczas obrony miasta przed bolszewikami w 1920 r.

18 sierpnia 1920 roku wojska bolszewickie zaatakowały Płock. Do 19 sierpnia ludność cywilna miasta, w tym kobiety i dzieci, bohatersko broniła się na barykadach wraz z wojskiem, uniemożliwiając żołnierzom bolszewickiej Rosji zdobycie przyczółka mostu i przekroczenie Wisły.
W obliczu niebezpieczeństwa bolszewickiego nie pozostali bierni płoccy Żydzi. Już około 10 lipca zarząd gminy żydowskiej podjął uchwałę następującej treści: „Jak jeden mąż, dzieci jednej ziemi stanąć musimy w obronie kraju. Kto silny i zdrowy, niech stanie do walki z wrogiem, kto do broni niezdolny, niech z pracy społecznej złoży ofiarę na ołtarzu ojczyzny”.
Gmina żydowska utworzyła komitet, który działał w sekcji werbunkowej, pomocy dla żołnierzy i zajmującej się prowadzeniem szpitala dla rannych. Ideę obrony kraju podjęła młodzież żydowska z Żydowskiego Koedukacyjnego Gimnazjum Humanistycznego. Wsparcia płocczanom udzielili także lokalni fabrykanci żydowskiego pochodzenia – Izydor Sarna i Maurycy Margulies.
Źródło: G. Gołębiewski, Obrona Płocka przed wojskami bolszewickimi 18-19 sierpnia 1920 r., Płock 2015
Na tablicy upamiętniającej poległych w obronie Płocka w sierpniu 1920 roku na budynku Odwachu (ulica Tumska 4) odnaleźć można nazwiska płockich Żydów: Izaaka Assante, Chaima Hammera, Abrama Narwy, Bera Nordenberga, Chaima Ogmana, Uszera Rotenberga i Dawida Szenwica.
