Rachmonim bnei rachmonim. Płoccy Żydzi, dobroczynność i filantropia – wystawa online od 4 września
W związku z tegorocznymi Europejskimi Dniami Kultury Żydowskiej, Fundacja Nobiscum zaprasza na wystawę online zatytułowaną “Rachmonim bnei rachmonim. Płoccy Żydzi, dobroczynność i filantropia”. Wystawa w języku polskim i angielskim dostępna będzie poprzez stronę JewishPlock.eu od 4 września 2022 r.
Społecznikostwo płocczan ma długą tradycję. Ważną częścią jego historii jest działalność na tym polu płockich Żydów, którzy współtworzyli historię naszego miasta przez ponad 700 lat. Żydzi zamieszkujący nasze miasto prowadzili różnego rodzaju działania dobroczynne i filantropijne: dawali ubogim członkom gminy jałmużnę, zakładali bractwa zajmujące się działalnością charytatywną, edukacją, odwiedzaniem chorych i organizacją pogrzebów. Z inicjatywy ludzi o wielkich sercach i umysłach powstawały takie instytucje jak szpital żydowski im. Izaaka Fogla, przytułek dla starców i kalek, sierociniec, tanie kuchnie czy kasy pożyczkowe. Z myślą o najuboższych dzieciach i sierotach przedstawiciele płockiej społeczności żydowskiej utworzyli i utrzymywali szkołę religijną Talmud-Tora. W 1902 roku swoją działalność rozpoczęło Żydowskie Towarzystwo Dobroczynności, którego celem było dostarczanie środków dla polepszenia bytu materialnego i moralnego, dostarczanie odzieży, żywności, wsparć pieniężnych, zajęcia lub służby, zaopatrywanie ubogich w środki lekarskie, umieszczanie ich w szpitalach, przytułkach, zakładanie tanich kuchni, herbaciarni, domów zarobkowych, ambulatoriów, domów noclegowych i przytułków. Wśród zamożnych rodzin żydowskich w Płocku nie było takich, które nie świadczyłyby pomocy potrzebującym członkom gminy. W działalność społeczną angażowali się lekarze, kupcy, bankierzy, nauczyciele, rabini, przemysłowcy, prawnicy, wspierani przez rzesze bezimiennych dziś społeczników.
Na podkreślenie zasługuje zaangażowanie w działania dobroczynne i filantropijne kobiet, podejmujących różne inicjatywy dla poprawy losu niezamożnej ludności Płocka. Choć ich działalność przez długi czas pozostawała w cieniu aktywności mężczyzn, odgrywały one istotną rolę m.in. niosąc pomoc położnicom, pielęgnując chorych, zbierając fundusze na pożyczki bezprocentowe i datki dla najuboższych, zakładając tanie kuchnie i ochronki.
Na wystawę złożą się m.in. dokumenty ze zbiorów Archiwum Państwowego w Płocku. Wystawa będzie stanowić prezentację wybranych inicjatyw podejmowanych przez płockich Żydów od 2. połowy XIX wieku, a także postaci żydowskich dobroczyńców, filantropów, ludzi niepospolitych, bezinteresownie działających dla dobra swojej społeczności. W roku 2022, w którym przypada 150. rocznica powstania jednej z najważniejszych inicjatyw płockich Żydów – szpitala żydowskiego im. Izaaka Fogla, a także 120. rocznica rozpoczęcia działalności przez Żydowskie Towarzystwo Dobroczynności, warto przypomnieć współczesnym mieszkańcom naszego miasta sylwetki żydowskich aktywistów, których działania mogą być nadal inspirujące dla wszystkich, którym bliski jest etos społecznikostwa.
Partnerem wystawy jest Archiwum Państwowe w Płocku.
Wystawa została wpisana w program Europejskich Dni Kultury Żydowskiej:
https://jewisheritage.org/event/rachmonim-bnei-rachmonim-the-charity-and-philanthropy-of-plock-jews