Ada Holtzman (1951-2016) była córką Meira Holtzmana (1914-1998) i Rywci (Rywki) z Gostyńskich (1914-1969). Jej dziadek – Eliahu Holtzman (1866-1923) był żonaty z Raszą z domu Złotnik (1870-1937), która pochodziła ze znanej rodziny rabinackiej. Jej bratem był płocki rabin Jona Mordechaj Złotnik. Latem 1939 roku, […]
14 listopada 2022 roku to data premiery najnowszej publikacji wydanej przez Fundację Nobiscum – książki “Rachmonim bnei rachmonim. Płoccy Żydzi, dobroczynność i filantropia” autorstwa Gabrieli Nowak-Dąbrowskiej. Licząca 340 stron publikacja stanowi prezentację wybranych inicjatyw podejmowanych przez płockich Żydów od XIX wieku do czasów powojennych, a […]
Fiszel Gerszon Nordenberg urodził się 1 listopada 1895 roku, w rodzinie kupca Daniela Dawida Nordenberga i Hindy Michli Fliderblum, w domu pod numerem 41 przy dawnej ulicy Szerokiej.
Swojego dziadka wspomina Neil Bass:
5 sierpnia 1917 roku, po włączeniu się Stanów Zjednoczonych do I wojny światowej, narodziła się 82. Dywizja Powietrznodesantowa. Niedawny imigrant z Płocka, mój dziadek, Philip Nordenberg, był jednym z dumnych członków założycieli tego budzącego podziw oddziału armii amerykańskiej, znanej wówczas jako 82. Dywizja Piechoty. Zdjęcia przedstawiają dziadka Phila trenującego ze swoim pułkiem w Camp Gordon w stanie Georgia w grudniu 1917 roku.
Dziadek Phil został wysłany do Francji w maju 1918 i walczył dzielnie dla Kompanii D 328. pułku piechoty 164. brygady piechoty w dwóch z najważniejszych bitew I wojny światowej: pod St. Mihiel, niedaleko Norroy we Francji we wrześniu 1918; i ofensywie Meuse-Argonne (29 września – 2 listopada 1918). 6 października 1918 r. 328. pułk piechoty zdobył wzgórze 223 z rąk Niemców podczas bitwy Meuse-Argonne, gdzie decydujące zwycięstwo doprowadziło do zawieszenia broni 11 listopada 1918 r. i zakończenia Wielkiej Wojny.
Znany przedwojenny aktor kabaretowy, monologista, parodysta, autor tekstów piosenek i skeczy oraz piosenkarz, urodził się w 1904 roku w Płocku jako Wolf Nożyca w rodzinie kupca Icka i Tauby Ruchli z domu Frydman. Nożycowie mieszkali przy Starym Rynku, w kamienicy pod numerem 21 (ostatnim znanym przedwojennym […]
Fundacja Nobiscum zaprasza na premierę drugiej edycji przewodnika „Śladami płockich Żydów” autorstwa Gabrieli Nowak-Dąbrowskiej, który dostępny będzie od 28 sierpnia dzięki dofinansowaniu Miasta Płock. Pierwsze wydanie przewodnika „Śladami płockich Żydów” ukazało się w 2019 roku, również dzięki dofinansowaniu Miasta Płocka. Liczący 500 sztuk nakład wyczerpał […]
2 sierpnia 2022 r. przypada 79. rocznica wybuchu powstania w Treblince.
Marian Płatkiewicz wspominał:
“Płocczanie byli filarem w powstaniu. Motek Perelgryc, płocczanin, mechanik rowerowy. Pracował w Treblince jako blacharz i mechanik rowerowy. On i kolega Łyk z Nowego Dworu oraz Budnik z bratem, podrobili klucz do niemieckiego magazynu z bronią za pomocą odcisków chlebem. Treblinka liczyła prawie tysiąc więźniów, a nie było nikogo, ażeby ochotniczo wszedł do magazynu broni, by wydać broń. Wówczas zgłosili się ochotniczo Chaskiel Rozenberg i syn Szmul Rozenberg. Wpuszczono ich do arsenału z bronią i oni wydawali przez kraty niemieckie automaty i granaty dla powstańców. Chaskiel Rozenberg był dowódcą swojej grupy drzewnej. Tak samo w konspiracji był jednym z organizatorów powstania w Treblince. Padł w czasie walk. Syn jego Szmulek padł w lesie w czasie oblężenia lasu przez Niemców, od zewnątrz obozu, obok Treblinki. Rozenbergowie to rodowici płocczanie. W grupie monterów dowódcą był mały Rudek Lubraniecki. Lubraniecki, zwany w Treblince “Mały Rudek” padł w czasie walk u siebie w garażu w tunelu. Rudek i Czech Rudolf zrobili wielki popłoch u SS-manów, wysadzając w powietrze cysternę z benzyną oraz zapasy ropy, jakie magazyny miały w Treblince. Ber Gutman, stolarz, płocczanin, pracował ze mną w “Kartoffelkommando”. Burzyliśmy niemiecki “Verwaltung” w czasie powstania. Kryszek, młodociany chłopiec, płocczanin, należał do sekcji podpalenia odzieży po naszych braciach i siostrach w Treblince. Padł w obozie w czasie walk”.
Na fotografii powyżej, od lewej do prawej: Motek Perelgryc, Marian Płatkiewicz i Rudek Lubraniecki.
Niech ich pamięć będzie błogosławieństwem!
Kamienica w stylu renesansowym przy ulicy Kolegialnej 9 została wzniesiona w latach 1885-1886 przez Annę z Heymanów Flatau (1838-1898) i jej męża Ludwika (1829-1890) – kupca zbożowego, przemysłowca i właściciela kantoru bankierskiego. Zarówno Anna, jak i Ludwik byli znanymi w Płocku filantropami m.in. fundatorami budynku […]
Cyrla (Czesława) Graubart urodziła się 29 marca 1894 roku, jako córka Szoela i Sury Marii z domu Fabjan małżonków Bruzdów. W 1911 roku ukończyła 7-klasowe gimnazjum rządowe w Warszawie. W grudniu tego roku po złożeniu egzaminu zawodowego otrzymała świadectwo “domowej nauczycielki”. W styczniu 1913 roku, […]
13 maja 1886 roku urodził się w Płocku Natan Graubart – przewodniczący komitetu szkoły religijnej Talmud-Tora, kupiec, właściciel składu nasion oraz prezes Banku Pożyczkowego Spółdzielczego w Płocku z o. o. z siedzibą przy Tumskiej 9. Natan Graubart pełnił także funkcję skarbnika oddziału Towarzystwa Popierania Pracy Zawodowej i Rolniczej wśród Żydów ORT, które zostało założone w Płocku w 1938 roku. ORT organizował krawieckie kursy kroju męskiego i damskiego, kursy dla cholewkarzy i kamaszników oraz kursy trykotarskie, bieliźniarstwa i gorseciarstwa.
Natan Graubart urodził się w rodzinie Szyji i Sury Ryfki z Luszyńskich. Jego pierwszą żoną była Chaja vel Helena z domu Landau (1891-1920), z którą miał dwie córki: Jadwigę (urodzoną 23 września 1918 roku) i Zofię (urodzona 16 grudnia 1919 roku). W 1925 roku ożenił się z Cyrlą vel Czesławą Bruzdą (ur. 1894). Małżonkowie doczekali się dwóch synów – Saula Jehoszuy (urodzony 14 stycznia 1927 roku) i Aleksandra (urodzony 24 marca 1930 roku).
Chiel (Jechiel) Majer Bieżuński (ur. 1888 w Płocku), nauczyciel, syn Natana i Gitli z domu Gombiner. Był absolwentem gimnazjum gubernialnego w Płocku, następnie kontynuował prywatną edukację w klasach średnich. Ukończył Warszawską Szkołę Gimnastyki Szwedzkiej i Masażu Heleny Kuczalskiej oraz szkołę pływania Majewskiego na warszawskiej Pradze. […]
