Paweł Goldstein (1884-1942) – wybitny chirurg, uczony, jeden z pionierów neurochirurgii w Polsce, urodził się w 1884 roku w rodzinie Kalmana Kopela i Temry z Taców. Jego rodzina mieszkała przy ówczesnej ulicy Więziennej 10 (obecnie Sienkiewicza 30) w kamienicy Marii Obniskiej. Paweł Goldstein był uczniem […]
W roku 2021 przypada 80. rocznica likwidacji płockiego getta. Pierwsza deportacja płockich Żydów miała miejsce 21 lutego 1941 roku, ostatnia – 1 marca tego roku. Chcąc upamiętnić te dni, kiedy ok. 10 tysięcy Żydów zostało wywiezionych przez Niemców do obozów pracy i zagłady, Fundacja Nobiscum […]
Józef Majer Kunig (1857-1930) – syn Szyi Lejzera i Ryfki z Majorkiewiczów. Absolwent Gimnazjum Gubernialnego w Płocku i Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Wieloletni dyrektor szpitala żydowskiego im. Izaaka Fogla. Był znanym w Płocku społecznikiem: w czasie I wojny światowej działał w Komitecie Niesienia Pomocy Żydom w Płocku, w latach 20. XX wieku – w Żydowskim Towarzystwie Dobroczynności. Był także prezesem Stowarzyszenia Hazomir.
W 1832 roku w Płocku w rodzinie lekarza Filipa Lubelskiego i Wilhelminy z Frankensteinów przyszedł na świat Wilhelm Szymon Lubelski – przyszły lekarz psychiatra, zarazem działacz społeczny, ulubieniec warszawiaków, ceniony za swoją wszechstronną wiedzę, poczucie humoru i erudycję. Wilhelm ukończył gimnazjum w Piotrkowie Trybunalskim, następnie […]
Zygmunt Perkahl (1848-1902) – ordynator i nadzorca szpitala żydowskiego im. Izaaka Fogla w Płocku, lekarz Gimnazjum Gubernialnego, od 1899 roku prezes Płockiego Towarzystwa Lekarskiego. Był jednym z organizatorów Resursy Miejskiej w Płocku. Zygmunt Perkahl cieszył się ogólnym uznaniem płocczan, uchodził za człowieka zacnego charakteru, bezinteresownego, […]
Doktor medycyny Dawid Wassercug urodził się we Włocławku w 1857 roku, jako syn Salomona i Nechy z Nirensztejnów. Ukończył tu gimnazjum, następnie wstąpił na Cesarski Uniwersytet Warszawski. W 1880 roku, jeszcze jako student, napisał rozprawę konkursową zatytułowaną „O pęcherzu moczowym”, za którą otrzymał złoty medal. Po złożeniu egzaminu z odznaczeniem, zatwierdzony został w 1882 roku w stopniu lekarza. W tymże roku, po powrocie z zagranicy, dokąd udał się w celach naukowych, mianowany został akuszerem Płocka. W 1887 roku na własne życzenie został zwolniony ze sprawowanego urzędu. Podczas pobytu w Płocku napisał następujące prace: „Extrophia vesicae urinariae cum epispadiasi”, „Monografia otrzewnej (Peritoneum )”, „Przypadek krwiosteku zamacicznego powikłanego obecnością skrzepu w jajowodzie lewym, rozpoznany za życia jako ciało zewnątrzmaciczne”, „Co robić przy poprzedzającym łożysku” i „O wpływie kokainy na cyrkulację krwi”, która to praca posłużyła mu jako temat do rozprawy na stopień doktora medycyny. W 1887 roku objął posadę starszego lekarza fabrycznego w zakładach Towarzystwa Akcyjnego Zawiercie. Pracował tu przez kolejnych 10 lat. Poświęcał jednocześnie swój czas na pracę literacko-naukową. Podczas pobytu w Zawierciu napisał dwie prace, które zostały wysoko ocenione przez ówczesną krytykę: „Objawy oczne przy zaburzeniach układu mózgowego, oraz wartość ich przy zebraniu siedliska i natury chorób mózgowych” i „O bólu i jego wartości poznawczej”. Prócz wydanych drukiem, rozpoczął także obszerną pracę „O szumach usznych” oraz „O jajnikach”. Napisał zarazem powieść pt. „Szymek”.
Dawid Wassercug miał bystry umysł, wszechstronne wykształcenie, nieustająco pracował nad sobą, posiadał gorące zamiłowanie do obranego zawodu, wielkie współczucie dla cierpiących i niezwykły takt – były to przymioty, które sprawiły, że pracując najpierw w Płocku, następnie zaś jako starszy lekarz fabryczny w Zawierciu, cieszył się ogromnym uznaniem mieszkańców obu miast.
Dawid Wassercug zmarł w 1898 roku. Został pochowany w Warszawie.
Żoną Dawida Wassercuga była Matylda z Ginsbergów.
W Płocku mieszkał wraz z rodziną przy Starym Rynku 8 (nr hip. 10).
W ramach projektu Szkoła Dialogu uczennice Zespołu Szkół Usług i Przedsiębiorczości w Płocku wykonały mapę, na której znalazło się wiele lokalizacji związanych z historią płockich Żydów. Warto dodać, że mapa jest samodzielną pracą uczennic, wykonaną pod kierunkiem opiekunek grupy oraz Doroty Cieślik, która prowadziła zajęcia […]
Cecylia (Celina) Kempner urodziła się w Płocku 13 listopada 1880 roku, jako córka księgarza Ludwika i Tauby z Konów. Była działaczką Polskiej Partii Socjalistycznej. Jak wspomina Kazimierz Askanas, Celina Kempner, absolwentka Gimnazjum Żeńskiego w Płocku, znana była w mieście jako „Cechna”. Popularność zawdzięczała gruntownemu wykształceniu […]
Efroim Isser vel Izydor Wasserman (1848-1921) – syn Szlamy i Dobry z domu Wróbel, żonaty z Blimą vel Balbiną z domu Goldberik, płocki księgarz, drukarz i działacz społeczny. W latach 1872-1887 prowadził księgarnię w domu Rubina Sigelberga przy ulicy Grodzkiej. W 1876 roku założył drukarnię, w której tłoczył druki akcydensowe. Był współzałożycielem Towarzystwa Kredytowego miasta Płocka, jednym z inicjatorów powstania Towarzystwa Udzielania Pomocy Lekarskiej Ubogim i Chorym Żydom “Ezras Chojlin” oraz wiceprezesem zarządu Żydowskiego Towarzystwa Dobroczynności w Płocku.
Izydor Wasserman był zarazem współwłaścicielem okazałej kamienicy na rogu ulicy Tumskiej i Placu Kanonicznego (obecnie Plac Narutowicza 5), w której mieszkał aż do śmierci (zmarł 4 maja 1921 roku).
Bibliografia:
Nowak-Dąbrowska G., Śladami Płockich Żydów, Płock 2019
Przedpełski J., Stefański J., Żydzi płoccy w dziejach miasta, Płock 2012
Nieruchomość położona w Płocku przy ulicy Sienkiewicza (dawniej ulica Więzienna) 48, po jej północnej stronie, stanowi część dawnego zespołu budynków Fabryki Maszyn Rolniczych Sarny. Przedsiębiorstwo było zlokalizowane na placach oznaczonych dawnymi numerami hipotecznymi 237, 192, 193 litera B oraz 183. Moszek Szlama Sarna był ich […]
