Jesienią 2016 roku z pejzażu miasta Płocka zniknęła charakterystyczna kamienica usytuowana przy ulicy Kolegialnej 28, w której przed wojną mieściło się żydowskie gimnazjum. Warto w skrócie przypomnieć historię tego miejsca, które przez dwie dekady związane było z historią płockich Żydów. Na początku XIX wieku właścicielami […]
Na początku lat 20. XIX wieku na placu przy obecnej ulicy Grodzkiej 8 została wzniesiona murowana kamienica. Za inwestycją stał kupiec Mateusz Kalinowski, który w roku 1798 wydzierżawił ten plac od Sióstr Miłosierdzia. W 1826 roku kamienicę nabył jego zięć – Józef Jędrzejewicz, sekretarz Sądu […]
Sumienna, pilna, zdolna, pracowita, oddana pracy szkolnej… W ten sposób płocczanie postrzegali Maszę (Marię) Bromberger, o czym świadczą zachowane archiwalne dokumenty.
Masza urodziła się w 1895 roku, jako córka Trajtela i Karoliny z Lewinów. Nauki początkowe otrzymała w domu rodzinnym. Od 1904 do 1910 roku uczęszczała do gimnazjum w Płocku. W 1911 roku wyjechała do Warszawy, gdzie uczyła się prywatnie. W lutym 1912 roku wyjechała do Berlina, gdzie uczęszczała na wykłady prof. Mejera. We wrześniu 1912 roku, z powodu choroby matki, wróciła do Warszawy. W 1913 roku uzyskała świadectwo dojrzałości. W Warszawie pozostała do wybuchu wojny. W 1914 roku powróciła do Płocka, gdzie pracowała nad pogłębianiem swej wiedzy i udzielała lekcji. W styczniu 1916 roku założyła prywatną szkołę elementarną w Wyszogrodzie, która na początku 1917 roku przeszła pod zarząd tamtejszego Magistratu. Od 1 stycznia 1925 roku, na skutek prośby, została przeniesiona na stanowisko nauczycielki 7-klasowej Publicznej Szkoły Powszechnej Nr 8 w Płocku. Pełniła funkcję kierowniczki tej szkoły do wybuchu II wojny światowej. W 1938 roku otrzymała medal „Za Długoletnią Służbę”.
Bratem Maszy był Salomon Bromberger (ur. 1883 rok) – działacz społeczny, który w okresie I wojny światowej działał w Komitecie Niesienia Pomocy Żydom, a w 1916 roku wybrany został w skład zarządu Gminy Żydowskiej w Płocku.
Ludwika Dąbrowska zapisała się na kartach historii Płocka jako niezwykła filantropka, która dokonała największego w mieście zapisu na cele dobroczynne w XIX wieku. Ludwika (vel Liwsza) pochodziła z rodziny płockich Żydów. Była córką Rozalii vel Ruchli z Jelonków (1821-1857) i Zachariasza Londyńskiego (ok. 1798-1865) – […]
