Icek Bernsztajn
Icek (Izaak) Bernsztajn – prawnik, nauczyciel i publicysta, urodził się 13 listopada 1899 roku w Płocku (w domu przy ulicy Kwiatka 15) w rodzinie Tobiasza i Sury. W 1918 roku wstąpił do siódmej klasy Gimnazjum Filologicznego Męskiego Towarzystwa Szkolnego w Turku, w czerwcu 1920 roku otrzymał świadectwo dojrzałości. 24 lipca wstąpił jako ochotnik do wojska, czynnie służąc do 28 listopada tego roku. Był absolwentem Wydziału Prawa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Uczył religii w szkole żydowskiej w Płocku. Był także autorem wielu prac m.in. “Rozprawy o psychologii i pedagogice”, “O okresie dojrzewania w życiu naszych klasyków”, “Żydowska literatura i nauka na rzecz idei Królestwa Izraela”.
W okresie okupacji niemieckiej przebywał w getcie warszawskim. Był współpracownikiem Emanuela Ringelbluma, pisał do kroniki warszawskiego getta. W Archiwum Ringelbluma znaleziono dwa eseje jego autorstwa: “Warszawa – 1941 r.” i “Kelsmski Kaznodzieja”. Zginął wraz z rodziną w getcie, w dokładnie nieznanych okolicznościach.
Jak pisał w swoim eseju “Głód w Warszawie”:
„Widziałem dzisiaj czarny wóz; otwarte drzwi pozwoliły mi zobaczyć trumnę ze zwłokami. Pośpieszała za nim kobieta pozbawiona sił, szlochając do siebie. Ulica pełna ludzi, którzy na nią patrzyli i słyszeli jej płacz, zdziwiona, ale milcząca. Biegła, ciągnęła się za trumną, jak ranny ptak, a wszyscy wokół niej gapili się. Mój przyjaciel powiedział mi dzisiaj, że z ośmioosobowej rodziny jego sąsiadów pozostały tylko dwie osoby: matka i jej syn. Nie wiedział, kogo z tych dwojga wpierw zabierze głód. I chodzą tak, matka i syn, z żółtawymi, wysuszonymi ciałami, świecącymi się niczym fosfor…”.
Biogram Icka Bernsztajna publikujemy w 82. rocznicę wybuchu Powstania w Getcie Warszawskim.
