Decyzją Komisji Grantowej im. Jana Jagielskiego działającej w Stowarzyszeniu Żydowski Instytut Historyczny w Polsce Fundacja Nobiscum otrzymała grant na realizację projektu filmowego “Czarne nieba. Losy płockich Żydów w latach 1941-1945”. Film, który chcemy zadedykować zmarłemu w tym roku Adamowi Neumanowi-Nowickiemu, zostanie zrealizowany w ramach obchodów […]
Szmuel Penson (1865-1939) – mełamed, publicysta, syn Izraela i Estery z Segałów. Urodził się w miasteczku Olkieniki w południowo-wschodniej Litwie. W latach 90. XIX wieku przybył do Płocka, a w roku 1896 poślubił Ittę Kajlę z domu Landau (ur. 1868), córkę właściciela szynku Szmula Moszka […]
Izrael Wolf Cynamon – nauczyciel, syn Arona Hersza i Estery z domu Goldszyd, urodził się 1 stycznia 1883 roku w Płocku. Jako chłopiec pobierał prywatne nauki, następnie zdał egzamin w gimnazjum rządowym w Płocku i otrzymał świadectwo nauczyciela szkół powszechnych 3 lutego 1903 roku. Karierę zawodową rozpoczął w dwuklasowej szkole prywatnej pani Rajek, do której uczęszczało 50-60 dzieci. Pracę tę musiał przerwać 31 grudnia 1904 roku, z powodu konieczności odbycia służby wojskowej. W latach 1905–1907 służył w charakterze szeregowca w 3. Finlandzkim Pułku Strzelców. Do jego obowiązków należało m.in. nauczanie wojskowych analfabetów w koszarach. Od 2 stycznia 1908 roku do 1 września 1910 roku samodzielnie prowadził prywatną jednoklasową szkołę powszechną w Płońsku, będąc zarazem jej właścicielem. W międzyczasie Izrael ożenił się ze Szpryncą Złotnik, z którą miał dwoje dzieci – Chanę Nachę i Nachmana. W roku szkolnym 1910/1911 Izrael Wolf nauczał w Talmud Torze w Płocku, następnie dwuklasowej szkole elementarnej żydowskiej. Z dniem 1 sierpnia 1915 roku otrzymał nominację nauczyciela szkoły miejskiej, 1 października 1917 roku – siedmioklasowej publicznej szkoły powszechnej nr 4 w Płocku. W dniu 14 lipca 1920 roku wstąpił jako ochotnik do Wojska Polskiego, pełniąc służbę w 6. Pułku Piechoty Legionów Józefa Piłsudskiego. We wrześniu 1920 roku uczestniczył w bitwach pod Lidą i Sejnami. W listopadzie tego roku został zwolniony ze służby, za którą otrzymał odznaczenie Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921. W 1922 roku złożył egzamin z grupy przedmiotów humanistycznych w Płońsku i uzyskał pełne kwalifikacje zawodowe. Z siedmioklasową publiczną szkołą powszechną nr 4 w Płocku był związany zawodowo do jej likwidacji we wrześniu 1931 roku, przez dwa ostatnie lata jej istnienia pełnił obowiązki kierownika. W dniu 12 maja 1938 roku otrzymał brązowy Medal za Długoletnią Służbę, zaś 11 listopada 1938 roku – srebrny Medal za Długoletnią Służbę.
W 1926 roku na terenie Polski zorganizowano wielką akcję zbierania podpisów z życzeniami w hołdzie narodowi amerykańskiemu na pamiątkę 150-lecia niepodległości Stanów Zjednoczonych. W wydarzeniu tym udział wzięły m.in. płockie szkoły, a wśród nich Publiczna 7-klasowa Szkoła Powszechna nr 4, której kierownikiem był Ide Mania […]
Julian Stryjkowski (przed wojną Pesach Stark) (1905-1996) – pisarz, autor m.in. powieści “Głosy w ciemności” (1956), “Austeria” (1966), “Sen Azrila” (1975), “Czarna róża” (1962), “Przybysz z Narbony” (1978). Pochodził z miasta Stryj na Ukrainie, był synem mełameda Cwi Rosenmanna i Chany z domu Stark. Ukończył […]
Chana Sura Klejn (ur. 1912 w Płocku) – nauczycielka, córka Jojne i Chany Rojzy. Absolwentka Państwowego Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego im. Zofii Bukowieckiej w Płocku (dyplom nauczycielki szkół powszechnych otrzymała w 1931 roku). Była kierowniczką 6-klasowej Męskiej Powszechnej Szkoły Religijnej Isoda Tora w Płocku (od 25 października 1934 do 1937 roku). Mieszkała przy ulicy Niecałej pod numerem 3.
Leon Kaufman urodził się w 1872 roku w Pawłowie (dawniej dobra Strachacz), w majątku swojego dziadka Wolfa Kaufmana. Był synem handlarza Moszka Arona i Hindy z Kirsztejnów. Przed 1875 rokiem Leon wraz z siostrą Łucją i rodzicami przeniósł się do rodzinnego miasta swojej matki – […]
Lejb Abrahamowicz Rakowski (ok.1817-1893) – rabin płocki, wybitny talmudysta. Syn Abrama i Paji. Jego żoną była Fajga z domu Horwitz (ok. 1818-1878), córka Moszka Chaima i Cypry z Frenkielów, z którą miał synów Abbę Józefa (ur. 1857), Jankiela Moszka (ur. 1863), Szoela Zelmana (ur. 1865) […]
Juda Lejb Złotnik (1888-1962) – rabin, syn Abrama Icka i Chany Nachy z Lisserów. Był przyrodnim bratem rabina Jonasza Markusa Złotnika (1858-1922). W Płocku uczęszczał do jednego z chederów, a seminarium rabinackie ukończył w Olsztynie. W 1910 roku zdał egzamin na urzędowego rabina, w roku następnym został rabinem w Gąbinie. Był autorem licznych artykułów m.in. na łamach żydowskiego dziennika “Der Moment”, współtworzył także partię Mizrachi (m.in. założył jej oddziały w Argentynie i Afryce południowej). Po 1948 roku osiadł w Jerozolimie.
Chaskiel Lipszyc (1857-1932) – rabin, talmudysta, pisarz i działacz społeczny. Syn rabina Hillela i Chai, pochodził z Kresów Wschodnich. Od 1887 roku był rabinem w Jurburgu, następnie w Bausku. W latach 1894-1906 piastował stanowisko rabina w Płocku. Był współzałożycielem Żydowskiego Towarzystwa Dobroczynności. W czasie pobytu […]
