Szenwic. Historia jednej rodziny – 11

Szenwic. Historia jednej rodziny – 11

POPRZEDNIA STRONA     NASTĘPNA STRONA

Najstarszy syn Markusa i Gitli (Augusty) z Ginsbergów – Izydor (1862-1930), był kupcem i przemysłowcem, wspólnikiem spółki Schönwitz, Steinberg i Rittenberg Fabryka Wstążek Jedwabnych, z siedzibą przy ulicy Mokotowskiej 22 w Warszawie. Firma została założona w 1881 roku, w 1884 roku zatrudniała 77 robotników, a w 1913 roku – 260. Izydor był również właścicielem zakładów tytoniowych przy ulicy Kaliskiej (Fabryka Wyrobów Tytoniowych), zanim zostały włączone do Państwowego Monopolu Tytoniowego.

W 1886 roku zawarł małżeństwo z Ryfką Łają (Różą) Holcberger, córką Izraela Moszka i Sury Fajwelzon. Małżonkowie doczekali się dwójki potomstwa – córki Eugenii i syna Feliksa.

Eugenia Szenwic (1888-1965) wyszła za mąż za Juliusza Zweibauma (1887-1959) – histologa i biologa. Juliusz Zweibaum studiował na uniwersytecie w Liège, następnie w Bolonii, gdzie uzyskał stopień doktora na podstawie badań dotyczących zjawisk koniugacji i różnicowania płciowego u orzęsków. Po uzyskaniu tytułu doktora nauk przyrodniczych został adiunktem przy Katedrze Zoologii i Anatomii Porównawczej Uniwersytetu w Modenie. Był wykładowcą Wolnej Wszechnicy Polskiej, w latach 1921-1923 i 1933-1939 Uniwersytetu Warszawskiego. W 1924 roku zainicjował badania tkanek w hodowlach in vitro, prace dotyczące rozmnażania się pierwotniaków, przyżyciowego barwienia komórek, zachowania komórek zdrowych i rakowatych w hodowli in vitro. W latach 1933-1939 zorganizował Zakład Histologii i Embriologii na Wydziale Weterynaryjnym Uniwersytetu Warszawskiego.

W okresie międzywojennym Eugenia Zweibaum, wraz z doktor Felicją Czerniaków, prowadziła prywatną szkołę żydowską przy ulicy Marszałkowskiej.

Podczas II wojny światowej Juliusz Zweibaum brał udział w obronie Warszawy, następnie został uwięziony na Pawiaku. Po zwolnieniu został przesiedlony do getta.

W maju 1941 roku Juliusz Zweibaum zorganizował w getcie warszawskim zakonspirowane studium medyczne dla młodzieży pod nazwą „Kurs przysposobienia sanitarnego do walki z epidemiami”. Działalność studium, które obejmowało I i II rok medycyny oraz farmacji, trwała do czasu masowej likwidacji getta. Z pięciuset słuchaczy tylko około czterdziestu zdążyło zdać egzaminy końcowe. Większość zginęła w powstaniu w 1943 roku.

Juliusz Zweibaum brał także udział w badaniach naukowych skutków choroby głodowej w getcie warszawskim. Po wielkiej akcji deportacyjnej, przeszedł na aryjską stronę i ukrywał się do zakończenia wojny. Został ciężko ranny podczas powstania warszawskiego.

Po zakończeniu wojny zorganizował Zakład Histologii i Embriologii, którym kierował do 1956 roku. Od 1947 roku był profesorem Uniwersytetu Warszawskiego (od 1950 Akademii Medycznej w Warszawie). Był także członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego i Polskiej Akademii Nauk, redaktorem naczelnym „Folia Morphologica” oraz współautorem i redaktorem podręcznika „Histologia”.

Synem Eugenii i Juliusza Zweibauma był Kazimierz Zakrzewski (1918-2000) – absolwent lwowskiego Instytutu Medycznego, profesor medycyny, biochemik, pracownik naukowy Instytutu Hematologii, Wytwórni Surowic i Szczepionek, a także Instytutu Badań Jądrowych w Świerku, wieloletni prezes Polskiego Towarzystwa Biochemicznego. W getcie warszawskim Kazimierz Zakrzewski był członkiem zespołu Izraela Milejkowskiego, który prowadził badania nad głodem.

Siostra Kazimierza Zakrzewskiego – Karola Karłowicz (1921-1997) była lekarzem pediatrą oraz ordynatorem oddziału neonatologii w Szpitalu Bielańskim w Warszawie. Pierwszy rok studiów medycznych ukończyła jeszcze przed wojną, kolejny w getcie warszawskim, w tajnej szkole medycznej utworzonej przez jej ojca Juliusza Zweibauma. Naukę kontynuowała po wojnie w Akademii Medycznej. Była kobietą dzielną i odważną. Całe życie ratowała ludzi.

POPRZEDNIA STRONA     NASTĘPNA STRONA


error: