POPRZEDNIA STRONA OBEJRZYJ JESZCZE RAZ
Gemilut chesed – pożyczka bezprocentowa – to specyficzna żydowska forma wzajemnej pomocy społecznej. W międzywojniu, szczególnie w latach 1929-1935, które przyniosły głęboki kryzys gospodarczy, dotkliwie odczuwany przez ludność żydowską, Kasy Pożyczek Bezprocentowych rozpowszechniły się w całej Polsce, stając się bodaj najpopularniejszym typem instytucji samopomocy społecznej.
Instytucja dobroczynna płockiej gminy żydowskiej pod nazwą Towarzystwo Udzielania pożyczek bezprocentowych drobnym kupcom i rzemieślnikom Żydom w Płocku „Gemiłus-Chesed” miała istotne znaczenie w rozwiązywaniu problemów finansowych kupców i rzemieślników żydowskich.
„Stowarzyszenie nasze – czytamy w piśmie do Magistratu miasta Płocka z 2 stycznia 1930 roku – ma na celu wspieranie niezamożnych mieszkańców miasta naszego bezprocentowymi pożyczkami za zwrotem w długich terminach, dochodzących do 10 miesięcy. Ostatni kryzys gospodarczy, który dotknął najbardziej mieszkańców miast prowincjonalnych doprowadził do zupełnego zubożenia mas, wobec czego społeczeństwo powinno z całą energią przyjść tym ludziom z wydatną pomocą. Pomoc ta powinna być konstruktywna, która by dała możność urządzenia się i powrotu do dawnych warsztatów pracy. Najlepszą więc formą pomocy w chwili obecnej jest bezprocentowy i długoterminowy kredyt. Doświadczenie ostatnich miesięcy wykazało, że Kasy Bezprocentowych Pożyczek spełniają z powodzeniem swój cel, dopomagając bowiem podupadłej ludności żydowskiej w jej walce o byt, szczególnie tej warstwie, która znajdowała się już w bardzo trudnych i ciężkich warunkach ekonomicznych. Umożliwienie powrotu do pracy konstruktywnej już spauperyzowanych mas, będących ciężarem społeczeństwa, ma poza względami gospodarczymi również znaczenie wychowawcze, kieruje bowiem ich na drogę do samodzielnego zarobkowania”.
Fundusz Kasy Pożyczkowej składał się z kapitału udzielonego przez American Joint Distribution Committee, kapitału własnego oraz wkładów bezprocentowych od różnych instytucji i osób prywatnych. Kapitał pochodzący z American Joint Distribution Committee miał charakter pożyczki terminowej, spłacanej w określonym czasie i ponownie udzielanej.
W 1929 roku Towarzystwo Udzielania pożyczek bezprocentowych drobnym kupcom i rzemieślnikom Żydom w Płocku „Gemiłus-Chesed” udzieliło 250 pożyczek na łączną kwotę 17 188 złotych. W 1930 roku udzielono 296 pożyczek na kwotę 26 300 złotych. W tym czasie Towarzystwo miało 450 klientów i liczba ta stale wzrastała. Siedziba Towarzystwa mieściła się w lokalu prywatnym prezesa, którym był kupiec Abram Lewin (z własnych środków opłacał również opał i światło). Ostatnim prezesem zarządu „Gemiłus Chesed” był Mojżesz Altberg.