Ezras Chojłym

Ezras Chojłym

POPRZEDNIA STRONA          NASTĘPNA STRONA

W 1904 roku przy Żydowskim Towarzystwie Dobroczynności utworzono Towarzystwo Udzielania Pomocy Lekarskiej i Pielęgnacji Biednym Chorym Żydom „Ezras Chojłym” w Płocku, utrzymujące się z własnych funduszów – oddzielnych składek i ofiar, w celu niesienia pomocy lekarskiej, felczerskiej i odżywczej ubogim chorym mieszkańcom miasta. Przy Towarzystwie działała tania apteka oraz ambulatorium. Na lekarza powołano Mieczysława Themersona, czynności felczerskie wykonywał Moszek Chaim Zalcberg. W skład utworzonego Komitetu weszli Moszek Lidzbarski, J. S. Zyskind, M. Chazen i Płońskier.

Pismo „Ezras Chojłym” z prośbą o wyrażenie zgody na organizację przedstawienia dnia 9 września 1910 roku w teatrze kinematograficznym „Oaza” (Archiwum Państwowe w Płocku, Rada Opieki Społecznej Guberni Płockiej, sygn. 116)

W 1908 roku prezesem Towarzystwa był Maurycy Sachs – znany płocki kupiec, działacz społeczny i filantrop. Sachs wspierał swoimi darowiznami m.in. szkołę religijną Talmud-Tora, organizację kolonii letnich dla ubogich dzieci, pomoc dla sierot i Towarzystwo Szerzenia Oświaty wśród Żydów. Był także jednym z założycieli Żydowskiego Towarzystwa Dobroczynności. Wiceprezesem Towarzystwa był Mieczysław Themerson, skarbnikiem Julian Kwiatek. W 1920 roku członkami zarządu Towarzystwa byli m.in. Moryc Gutkind oraz Józef Galewski.

Na początku 1921 roku Towarzystwo Udzielania Pomocy Lekarskiej i Pielęgnacji Biednym Chorym Żydom „Ezras Chojłym” w Płocku liczyło 200 członków. Dochody Towarzystwa pochodziły z subsydium gminy żydowskiej, Magistratu miasta Płocka oraz American Jewish Joint Distribution Committee, a także z ofiar dobrowolnych, domu modlitwy oraz wesel. Towarzystwo zajmowało się rozdawaniem lekarstw ubogim, organizacją wizyt lekarskich oraz felczerskich. Zaopatrywano potrzebujących w mleko i inne produkty żywnościowe. Siedziba Towarzystwa mieściła się w tym czasie przy ulicy Szerokiej pod numerem 12.

Szczytowy okres działalności Towarzystwa przypadł na pierwsze lata ponownego otwarcia szpitala żydowskiego w Płocku. Na początku 1928 roku w Teatrze Miejskim odbył się uroczysty apel, z którego cały dochód przeznaczono na „Ezras Chojłym”. Program artystyczny apelu był bardzo zróżnicowany: zagrano utwory Schuberta, wykonano szereg humorystycznych monologów Szolema Alejchema, zaś punktem kulminacyjnym wieczoru było pojawienie się cudownego dziecka, dziewięcioletniego ksylofonisty z Płocka, który wykonał m.in. rapsodię Liszta.

Projekt budżetu Towarzystwa „Ezras Chojłym” na rok 1923 (Archiwum Państwowe w Płocku, Akta miasta Płocka, sygn. 24448)
« 2 z 3 »

W 1934 roku na czele „Ezras Chojłym” stali Icek Mejer Zylberberg (jako prezes) i Jakub Kenigsberg (wiceprezes). Pomoc, jaką organizacja udzielała potrzebującym, wyrażała się przede wszystkim w świadczeniu pomocy medycznej ubogim pacjentom, dostarczaniu bezpłatnych lekarstwach oraz trosce o rodzinę w przypadku hospitalizacji jej żywiciela. Towarzystwo „Ezras Chojłym” aż do wybuchu II wojny światowej odgrywało istotną rolę w niezależnym systemie pomocy społecznej rozwijanym przez członków płockiej gminy żydowskiej.

Lekarz Mieczysław (Chaim Mendel) Themerson urodził się 8 października 1871 roku, w rodzinie Rubina i Chai Tauby. Był znanym w Płocku działaczem społecznym: członkiem komitetu naukowego Uniwersytetu dla Wszystkich, członkiem Towarzystwa Naukowego Płockiego, Płockiego Towarzystwa Wioślarskiego, Polskiej Prasy Postępowej, współzałożycielem Towarzystwa Udzielania Pomocy Lekarskiej i Pielęgnacji Biednym Chorym Żydom „Ezras Chojłym” oraz członkiem kasy pogrzebowej, założonej w Płocku w 1903 roku. Mieczysław Themerson aktywnie włączał się w pracę społeczną, szczególnie wrażliwe serce miał dla dzieci. Kierując się troską o ich dobro, z podziwu godnym zaangażowaniem poświęcał swój czas i uwagę monitorowaniu stanu zdrowia i higieny uczniów płockich szkół elementarnych. Od początku swojej pracy lekarza-higienisty starał się krzewić piórem zasady szkolnej higieny w prasie, organizował pogadanki dla dzieci i młodzieży bez różnicy wyznania w płockich szkołach, toczył boje o powszechny dostęp do kąpieli.

Mieczysław Themerson (źródło: „Mazowsze Płockie i Kujawy” nr 1-2 z 1930 roku)

W Płocku działało również Stowarzyszenie opieki nad biednymi chorymi Żydami „Bykier Chojlem”, którego prezesem był Manchajm Szenwic. Jego założycielami byli Jakub Szenwic, Izydor Wasserman, Chaskiel Perelgryc, Abram Fiszman, Manchajm Szenwic, Mordka Dancygier i Kalman Frenkiel. Stowarzyszenie zajmowało się m.in. dostarczaniem bezpłatnego chleba ubogim, chorym Żydom.

Pismo stowarzyszenia „Bykier Chojlem” do Magistratu miasta Płocka z dnia 5 maja 1920 roku z prośbą o sprzedanie mąki na wypiek chleba dla biednych i chorych Żydów miasta Płocka (Archiwum Państwowe w Płocku, Akta miasta Płocka, sygn. 24448)

POPRZEDNIA STRONA          NASTĘPNA STRONA


error: